Fakty, reportaże, felietony | tanie książki

Książka "Rok 1984" George'a Orwella jest jednym z najpopularniejszych dzieł literackich na świecie. Wraca do dyskusji publicznej za każdym razem, kiedy dzieje się coś niepokojącego, co zaburza naturalny porządek zwykłych obywateli, i skłania do refleksji. Publikacja "Ministerstwo prawdy. Biografia roku 1984 Orwella" jest próbą wyjaśnienia, dlaczego ta książka w ogóle powstała i jakie niesie ze sobą przesłanie w oczach autora. George Orwell stworzył arcydzieło inspirowane swoimi własnymi doświadczeniami i tym, jak widział przyszłość ustrojów totalitarnych. Dorian Lynskey zagłębia się w historię powstawania książki "Rok 1984" i stara się dociec, co tak naprawdę skłoniło autora do stworzenia jej ponad 70 lat temu. Przygląda się jego życiu, dogłębnie analizuje jego przekonania i światopogląd, skupia się na jego doświadczeniach z totalitaryzmami i aktami przemocy, których był świadkiem. Porusza też kwestię tego, dlaczego książka ta tak mocno wpłynęła na czytelnika i nadal to robi. Pozycja "Ministerstwo prawdy. Biografia roku 1984 Orwella" skupia się na przedstawieniu pełnego kontekstu, w jakim powinno odczytywać się ponadczasowe dzieło Orwella, oraz tego, jak stało się pozycją, do której odwołuje się tysiące ludzi, kiedy widzą zmiany zachodzące w ich krajach.

Jesteś miłośnikiem psów? Zastanawiałeś się kiedyś, jak nawiązała się więź pomiędzy człowiekiem a czworonogiem i kto pełni w niej ważniejszą rolę? Jeśli szukasz odpowiedzi na te pytania, sięgnij po książkę pod tytułem "Najlepszy przyjaciel psa. Historia nierozerwalnej więzi" autorstwa Simona Garfielda i rozwiej swoje wątpliwości. Zwykle mówi się, że pies to najlepszy przyjaciel człowieka. Autor nadał zaś swemu dziełu przewrotny tytuł, w którym to nas, ludzi nazywa najlepszymi przyjaciółmi psów. Czy faktycznie nimi jesteśmy? A jeśli tak, jak się nimi staliśmy? Odpowiedzi na te nurtujące wielu pytania można znaleźć właśnie w pozycji zatytułowanej "Najlepszy przyjaciel psa. Historia nierozerwalnej więzi". Simon Garfield analizuje relacje pomiędzy człowiekiem a psem. Swoje rozważania zaczyna od starożytności, o której wiedzę czerpie z pozostałych po ludziach skalnych malowideł. Opisuje postęp tej relacji, w której psy, niegdyś pomagające w polowaniach, teraz sprawdzają się w takich dziedzinach, jak dogoterapia czy poszukiwanie osób zaginionych. W książce można znaleźć opisy ciekawych psów, na przykład hybrydy o nazwie labradoodle, która jest połączeniem labradora z pudlem.

Autor książki rozprawia się z mitami na temat kryzysu klimatycznego. Demaskuje taktykę polityczną, która już od lat 70. XX wieku odwraca uwagęod najskuteczniejszej drogi do zatrzymania wzrostu temperatur na Ziemi, czyli od dekarbonizacji gospodarki. Mann udowadnia, że głównym problemem jest spalanie węgla i ropy naftowej, dlatego gospodarka światowamusi zacząćkorzystaćz odnawialnych źródełenergii. Nowa wojna klimatyczna toczy sięo przejście od teorii do praktyki. O podjęciedziałań.

Czym są Wyspy Owcze? I czemu w ogóle nazywają się Owcze, skoro właściwsze byłoby nazwanie ich Ptasimi? Wedle jednej z legend, wulkaniczny archipelag osiemnastu skał porzuconych na Atlantyku, potocznie zwany Farojami, powstał z brudu zza paznokci Boga, zebranego w trakcie tworzenia świata. Wedle innej, uformował się z ostatniego zęba, który wyleciał z paszczy pokonanego Stoorworma, potężnego morskiego węża. To miejsce pełne paradoksów, do dziś pomijane przez niektórych kartografów i serwisy meteorologiczne. Tu kiedyś żyły białe kruki, szczęście przynosiły rybie skrzela, a noga od stołu odegrała ważną rolę w historii farerskiej poczty. Jeśli koniec świata ma swój własny koniec, to znajduje się ON właśnie tutaj.

“Nazywam się. Moja historia” to poruszająca walka zgwałconej kobiety ze swoim oprawcą oraz chroniącym go system. Obok tej książki nie można przejść obojętnie. Chanel Miller studiowała na Uniwersytecie Stanforda. Pewnego dnia na kampusie jej uczelni doszło do sytuacji, która na zawsze zmieniła jej życie - Brock Turner dopuścił się wobec niej molestowania. Z prawnego punktu widzenia była to sprawa prosta i jednoznaczna - wydarzenie widzieli naoczni świadkowie, dowody fizyczne zostały zabezpieczone a sprawca złapany. Jednak mężczyzna nie poniósł w związku z tym żadnych większych konsekwencji - został skazany tylko na 6 miesięcy więzienia. W 2016 roku Emily Doe publikuje wyznanie Miller o najtrudniejszych dla niej doświadczeniach. W szybkim tempie, w ciągu 4 dni jej filmik obejrzało 11 milionów ludzi i zostało przetłumaczone na wiele języków obcych. “Nazywam się. Moja historia” to pozycja, która zupełnie zmieni sposób myślenia o systemowej przemocy wobec kobiet. Tej lekturze ofiary gwałtów swobodnie się wypowiadają na temat swoich traumatycznych wspomnień w subiektywny sposób. Przezwyciężają wstyd, aby opowiedzieć prawdę o systemie sprawiedliwości.

Książka, która pokazuje, jak wielką wiedzą i doświadczeniem dysponują współcześni stomatolodzy. Zajrzyj do niej, by przekonać się, że masz szczęście, odwiedzając dentystę w XXI wieku. "Bolesna historia stomatologii albo płacz i zgrzytanie zębów od starożytności po czasy współczesne" to publikacja, w której autor zadał sobie trud prześledzenia zmagań z problemami dentystycznymi, jakie podejmowali ludzie od najdawniejszych czasów. Nie ulega wątpliwości, że wizyta u stomatologa nie należy do rzeczy szczególnie przyjemnych, a u niektórych wyzwala trudny do opanowania lęk. Warto jednak, by w takiej chwili pomyśleli o tym, co działo się niegdyś, gdy lekarze nie mieli do dyspozycji tak zaawansowanej technologii ani nie posiadali tak ogromnej wiedzy jak dziś. Autor opowiada o szeregu błędnych przekonań, absurdalnych środkach mających stanowić remedium na ból zęba czy tych łagodzących dolegliwości związane z ząbkowaniem (na przykład leki bazujące na opium czy morfinie). Czytelnik dowie się ponadto, że niektóre zabiegi dentystyczne kończyły się bolesną i bardzo powolną śmiercią, co wynikało ze zwykłej niewiedzy osoby, która je przeprowadzała. Bo czy to nie trudne do pojęcia, że jeszcze w pierwszej połowie XX wieku, idąc do stomatologa, można było bez powodu stracić zdrowe zęby?

Prawo powinno karać winnych popełnionych przestępstw i chronić niewinnych. Tak przynajmniej myśli większość ludzi, którzy nie zastanawiają się nad czymś ważnym. Czy wymiar sprawiedliwości może się mylić i dać świadectwo własnej niekompetencji? Okazuje się, że tak. Takie przypadki nie są niestety rzadkością. Ciąg fatalnych błędów i niechlujstwa wymiaru sprawiedliwości doprowadził do skazania na dożywocie Arkadiusza Kraski za zbrodnię, której nie popełnił. Jak mogło do takiej sytuacji w ogóle dojść w cywilizowanym kraju? Ewa Ornacka, autorka książki, opisuje ten haniebny incydent. Arkadiusz Kraska to ofiara błędów ludzi, którzy powinni profesjonalnie wykonywać swoją pracę. Do więzienia trafił za rzekome zabójstwo w 1999 r. dwóch mężczyzn związanych ze światem mafii. Niewinnego człowieka wysłała tam policja, która powinna przeprowadzić rzetelne śledztwo w tej sprawie, tyle że sama popełniła masę wykroczeń oraz nieodpowiedzialny prokurator i sędzia, który wierzył we własną nieomylność. Jak się okazało, wszystkie organy związane z tą sprawą same dokonały przestępstwa, ponieważ zamiast bronić ofiary tego skandalu, odpowiedzialne są za tragedię Arkadiusza Kraski. Spędziłby on resztę życia w więzieniu, gdyby nie otrzymał szansy wyjścia na wolność od dwóch kobiet - Ewy Ornackiej i prokuratorki, Barbary Zapaśnik. To one dały mu nadzieję na wolność po prawie dwóch dekadach, jakie spędził w więzieniu. "Wrobiony w dożywocie" to historia, która wydarzyła się naprawdę. To opowieść o błędach wymiaru sprawiedliwości, straconych latach i młodości i nadziei na lepsze jutro. Pokazuje też brak kompetencji wysoko postawionych ludzi. Jest przestrogą przed popełnianiem podobnych tragicznych w skutkach pomyłek.

Niezwykła historia drogi na szczyt jednej z największych firm technologicznych świata. "Republika Samsunga" to wszystko, co chcielibyście wiedzieć o Samsungu, a czego koreański czebol nie chciałby Wam pokazać. Samsung jest dziś jednym z największych elektronicznych przedsiębiorstw świata. Jego produkty są sprzedawane na każdej szerokości geograficznej, a zatrudnienie znajdują w nim setki tysięcy ludzi. Jak doszedł do miejsca, w którym znajduje się obecnie? Mieszkający w Korei Południowej dziennikarz Geoffrey Cain uważnie śledzi tę drogę, nie pomijając żadnego ważnego etapu. Wyciąga na światło dzienne mroczną prawdę o brutalnych prawach rynku i zakulisowych intrygach będących na porządku dziennym w rywalizacji światowych potentatów technologicznych. Uchyla rąbka tajemnicy, dając Czytelnikom dostęp do wiedzy, którą sama firma wolałaby ukryć przed światem. Docierając do osób z wnętrza przedsiębiorstwa, autor krok po kroku odsłania prawdę o wielkiej firmie, która mimo swojej rynkowej pozycji ciągle jest tak mało znana szerszemu audytorium. Zdziwicie się, jak wielu rzeczy jeszcze nie wiedzieliście o Samsungu i zrozumiecie, że jego wielki światowy sukces ma też swoją ciemną stronę.

Są niebanalni, charyzmatyczni, pełni energii i pasji. Każdy po amputacji. Choć życie boleśnie ich doświadczyło, nie poddali się, a miłość do piłki nożnej okazała się mocniejsza niż przeciwności losu. Ich hasło „Jedną nogą w finale” podbiło serca kibiców. Poznaj bliżej ich świat i przekonaj się skąd u nich tak duży dystans do siebie i swojej niepełnosprawności. Ta książka to zbiór reportaży i wywiadów opracowanych przez znanych i cenionych dziennikarzy sportowych. Postanowili oni zgłębić świat ludzi, dla których futbol to coś więcej niż sport. Odkryj wyjątkowe i poruszające historie o tym, jak piłka nożna potrafi dawać drugie życie. Nawet w najbardziej dramatycznych okolicznościach. „Jedną nogą w finale” to także książka-cegiełka. Cały dochód z jej sprzedaży trafi do Stowarzyszenia Amp Futbol.

Księga cmentarna... stanowi podsumowanie wieloaspektowych badań nad dziejami obozu specjalnego NKWD w Starobielsku. Jej zasadniczą część stanowią biogramy 3812 jeńców, w tym 1685 ze zdjęciami, rozstrzelanych w Charkowie wiosną 1940 r. Księgę cmentarną... poprzedzają obszerne teksty wprowadzające. W pierwszym z nich, Obóz w Starobielsku, Wanda Krystyna Roman i Jędrzej Tucholski omawiają los jeńców polskich, zagarniętych po 17 września 1939 r. przez Armię Czerwoną, organizację i sposób funkcjonowania obozu w Starobielsku, a także przebieg zbrodni, dokonywanej etapami w ciągu kwietnia i w pierwszych dniach maja 1940 r., w siedzibie NKWD w Charkowie. W tekście drugim, Cmentarz w Charkowie, Andrzej Przewonik, sekretarz generalny Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, relacjonuje zagadnienia związane ze śledztwem w sprawie zbrodni popełnionej na jeńcach Starobielska, ekshumacją ofiar, budową Polskiego Cmentarza Wojennego, uroczyście otwartego i poświęconego w dniu 17 czerwca 2000 r. Książkę otwiera Słowo wstępne skreślone przez Ryszarda Kaczorowskiego, b. Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodstwie, w którym m.in. znalazły się takie słowa: "Pogrobowcy stalinizmu nie dają za wygraną i podejmują publiczne próby zamazania zbrodni i puszczenie jej w niepamięć. Żaden Trybunał Międzynarodowy nie osądził tego ludobójstwa, jak osądził w Norymberdze zbrodniarzy hitlerowskich. Pomniki, przy których składamy hołd niewinnym ofiarom, świadczą przez lata o naszej pamięci i oczekiwaniu na zadośćuczynienie nie dla zemsty ale dla prawdy historycznej i zwykłej ludzkiej uczciwości"

Shaun Walker, wieloletni rosyjski korespondent „Independenta” i „Guardiana”, dokonał wnikliwej wiwisekcji jednego z ostatnich i największych europejskich mocarstw – współczesnej Rosji pod rządami Putina. Rosji, która marzy o nowym 1945 – roku chwały, militarnego triumfu i powrotu do statusu światowego supermocarstwa. Rosji, która jest krajem dotkniętym zbiorową i dobrowolną amnezją. Krajem ludzi, którzy wyparli ze świadomości najciemniejsze karty swej historii. Główną osią książki są relacje z wydarzeń 2014 roku, który miał być powrotem Rosji do „narodów pierwszej kategorii”. Walker zawsze znajduje się w centrum wydarzeń: obserwuje z bliska propagandowe zabiegi Rosji podczas zimowej olimpiady w Soczi i znajduje się wśród demonstrantów podczas Euromajdanu w Kijowie. Zapuszcza się na front w Donbasie, gdzie rozmawia zarówno z ukraińskimi rebeliantami, jak i z byłymi rosyjskimi żołnierzami, którzy utrzymują, że przyjechali tu walczyć z ukraińskim faszyzmem. Relacjonuje także aneksję Krymu, przy czym nie kreśli czarno-białej wizji świata, według której Rosja jest zła, a Ukraina dobra. Siła książki polega na pokazaniu tych dwóch krajów i dwóch narodów w tragicznym zwarciu. Walker snuje opowieść, w której historia i współczesność przeplatają się ze sobą niemal na każdym kroku. Łączy pogłębioną analizę polityczną najnowszych dziejów Rosji z historią jednostki. Rozmawia ze wszystkimi, którzy chcą z nim rozmawiać – ukraińskimi rebeliantami, rosyjskimi żołnierzami i zwykłymi, szarymi obywatelami, którzy każdego dnia mierzą się z ciężkim kacem mocarstwowej codzienności.

JFK podjął się historycznego zadania wysłania ludzi na Księżyc. Oto opowieść o wizjonerach, którzy pół wieku temu pomogli urzeczywistnić jego wizję Książka towarzyszy filmowi stacji PBS pt. „American Experience”. Pisarz i producent Robert Stone (wg ,,Entertainment Weekly” „jeden z naszych najważniejszych dokumentalistów”) przedstawia te istotne postaci w wymiarze głębszym niż produkcja PBS i błyskotliwie kreśli ich życiorysy. W 1961 roku prezydent John F. Kennedy przedstawił wart 20 mld dolarów plan lądowania człowieka na Księżycu jeszcze przed końcem dekady. Ścigając Księżyc, opierając się na relacjach świadków oraz niedawno odkrytych materiałach archiwalnych, po raz pierwszy ujawnia nieznane opowieści o fascynujących osobach, których twórcza, wieloletnia praca doprowadziła do pamiętnego osiągnięcia USA. Lądowanie na Księżycu, którego 50. rocznicę będziemy niedługo obchodzić, to nie tylko opowieść o inżynierach i astronautach; wyrosło z marzeń autorów science fiction, filmowców, geniuszy militarnych i wykraczających poza system naukowców. Należeli do nich: • Arthur C. Clarke, pisarz science fiction który zainspirował wielu spośród najważniejszych uczestników wyścigu na Księżyc. Mając 20 lat, napisał studium, dzięki któremu USA pokonały ZSRR w jednej z dziedzin kosmonautyki: komunikacji satelitarnej. • Wernher von Braun, w czasie II wojny światowej nazistowski geniusz militarny i kierownik hitlerowskiego programu broni rakietowych. Pracował dla armii USA nad pociskami balistycznymi, a później dla NASA, gdzie nadzorował powstanie rakiety nośnej Saturn V. • Frank Borman, astronauta i dowódca pierwszej wyprawy, która okrążyła Księżyc; jego zdecydowane oświadczenie przed Kongresem w 1967 roku ostatecznie uratowało program księżycowy przed kasacją. • Poppy Northcutt, młoda matematyczka, pierwsza kobieta pracująca w centrum kontroli lotów. Pozycja medialna, wyjątkowa w zdominowanym przez mężczyzn świecie, pozwoliła jej walczyć o równouprawnienie kobiet oraz mniejszości społecznych. • Edward Dwight, czarnoskóry astronauta, przyjęty dzięki naleganiu Białego Domu, popierającego prawa obywatelskie, co nie wszystkim przypadło do gustu. Ścigając Księżyc przedstawia losy tych głównych postaci na tle politycznym, społecznym i kulturowym, wykorzystując nietuzinkowe fotografie. Książka skupia się na nauce oraz historii, a co najważniejsze, na nadzwyczajnych osobach, które doprowadziły do niewątpliwie najważniejszego osiągnięcia ludzkości w XX wieku.

Największy kryzys uchodźczy od czasów II wojny światowej Ulet – piętnastoletni Somalijczyk dostał się wreszcie na łódź z innymi uchodźcami. Był sam – bez rodziny i przyjaciół. Podróżujący z nim Somalijczycy wiedzieli, że w Libii był więziony, torturowany i głodzony. To nieprawdopodobne, że udało mu się dotrzeć do Europy. Gdy łódź zbliżała się do wybrzeży Włoch, Ulet obserwował ruch fal i majaczącą na horyzoncie ziemię. Wtedy stracił przytomność. Mimo półgodzinnej reanimacji nie udało się go uratować – zmarł na obrzęk płuc. Gdyby zmarł w Libii, nikt by o tym nie usłyszał. W 2015 roku państwa członkowskie Unii Europejskie otrzymały ponad dwukrotnie więcej wniosków o azyl, niż rok wcześniej. Najwięcej imigrantów przybywało z Syrii, Afganistanu i Iraku – krajów pogrążonych w wieloletnim kryzysie. Konwencja Genewska mówi, że uchodźcami są osoby zmuszone opuścić kraj pochodzenia. Definicja ta nie obejmuje osób stanowiących wśród uchodźców większość: tych, którzy nie mogą korzystać z ochrony międzynarodowej, którzy utknęli w Jemenie, Sudanie Południowym, Demokratycznej Republice Konga. To uchodźcy zapomniani, ponieważ nie są oni uchodźcami. Są przesiedleńcami wewnętrznymi. W tym poruszającym reportażu, Agus Morales przygląda się im wszystkim. Podąża z imigrantami, którzy przekraczają granicę meksykańsko-amerykańską, żyje w obozach w Jordanii, pływa z uciekinierami barką po Morzu Śródziemnym. Próbuje ich zrozumieć, powiedzieć kim są, skąd przychodzą i dlaczego. I odkrywa to, co jest najbardziej przerażające – że to ludzie tacy jak ty, o tym samym wyglądzie, marzeniach i uczuciach. Każdy z nas mógłby zostać uchodźcą.

W 1967 r. Roy Bates, emerytowany brytyjski oficer, zajął opuszczoną platformę przeciwlotniczą na wodach międzynarodowych, a następnie nazwał ją Sealandią i ogłosił się jej księciem. W 1996 r. artysta Lars Vilks nazwał skrawek szwedzkiego wybrzeża Ladonią, tworząc swoje państwo dzieło sztuki, którego hymnem jest odgłos kamienia wpadającego do wody. W 2013 r. pewna dziewczynka z Virginii, Emily, zapytała tatę, czy mogłaby zostać prawdziwą księżniczką. Pół roku później jej tata utworzył na pustyni Królestwo Północnego Sudanu, a swoją córkę uczynił księżniczką. W 2016 r. Mieszko Makowski założył Królestwo Kabuto. Jego terytorium mieści się na działce pod Radomiem. Król Mieszko był rozczarowany Polską, więc stworzył państwo, w którym wartością nadrzędną jest absolutna wolność. To tylko przykłady kilku mikronacji – współczesnych tworów parapaństwowych – i ich pomysłodawców opisanych w tej niezwykłej książce. Bohaterowie Macieja Grzenkowicza to zapaleńcy, idealiści, outsiderzy, którym obecna oferta państwowa nie odpowiada, dlatego tworzą swoje. Swoje tycipaństwa.

Najgłośniejszy reportaż śledczy ostatnich lat! Gdy w 1998 roku doktor Andrew Wakefield opublikował w czasopiśmie naukowym ?The Lancet? artykuł o związku szczepionki przeciwko śwince, różyczce i odrze z występowaniem u dzieci autyzmu, świat zawrzał. W wielu krajach pojawiły się ruchy antyszczepionkowe, których zwolennicy odmawiali szczepienia dzieci. Tak narodziła się jedna z najgłośniejszych kontrowersji medycznych naszych czasów. Brian Deer, dziennikarz śledczy z ?The Sunday Times?, przeprowadził wnikliwe śledztwo. Udowodnił Wakefieldowi fałszowanie badań medycznych i działanie na szkodę pacjentów. Odkrył też, że guru antyszczepionkowców za napisanie artykułu otrzymał ponad czterysta tysięcy dolarów od ludzi, którzy domagali się odszkodowań od koncernów farmaceutycznych. ?Wojna o szczepionki? to zapis tego czternastoletniego śledztwa. Niczym medyczny detektyw Deer wyciąga na światło dzienne manipulacje i wątpliwe powiązania Wakefielda, doktora bez pacjentów ? ale za to z rzeszą zwolenników, którzy nadal widzą w nim bohatera, który podjął nierówną walkę z koncernami farmaceutycznymi. Po czyjej stronie jest prawda? Przełomowy reportaż demaskujący jedno z najgroźniejszych medycznych oszustw ostatnich lat!

Z tej książki dowiesz się: • Czy jest coś mniej zabawnego, niż tłumaczenie dowcipów? • Jakie są różnice między kobietami a mężczyznami w podejściu do humoru? • Czy humor łączy się z inteligencją? • Co wspólnego ma Sokrates ze współczesnymi pranksterami? Dzięki tej książce wreszcie zrozumiecie dlaczego śmieszą was (lub nie) „Przyjaciele” oraz jakie są różnice w humorze prezentowanym w najpopularniejszych serialach komediowych. Na końcu każdego rozdziału czekają na was ćwiczenia, które rozruszają te części ciała, które potrzebne są, aby się śmiać – mięśnie, i mózgi. Łukasz Jach przez pryzmat psychologii, antropologii i kognitywistyki pokazuje nam jakie istnieją style humoru oraz na jakiej podstawie się wykształciły. Przechodząc od koncepcji najsłynniejszych greckich filozofów, przez wyniki najnowszych badań, aż do rozpracowywania dowcipów dowiecie się dlaczego w ogóle coś was bawi. Bez względu na to, czy śmiejąc się wydajecie dźwięki „haha”, „hehe” czy „hihi”.

Humorem i (u)Śmiechem to prawdopodobnie najpoważniejsza książka o humorze jaka do tej pory powstała. Składają się nań wyjątkowe wywiady, przeplatane kultowymi żartami i zapomnianymi słowami pomnikowych mentorów. Dla jednych ta książka będzie wskazówką, czy inspiracją, dla kogoś lekiem na gorszy dzień, innych pobudzi do refleksji, będą też tacy, dla których może stać się czystą rozrywką w miłym towarzystwie. Na książkę składają się barwne, często zaskakujące historie niezwykłych postaci, których na różny sposób łączy humor i (u)śmiech. Profesor Jan Miodek, Anna Dymna, Abelard Giza, Krzysztof Wielicki, Krzysztof Skiba, Jacek Fedorowicz, Joanna Kołaczkowska, Artur Andrus, Kamil Nosel i wielu innych. A wszystko co znajdziemy na kolejnych jej stronach, okraszone zostało karykaturami artysty Szymona Teluka.